Opvliegers

Opvliegers in de overgang: wat kun je eraan doen?

Heb jij ook last van opvliegers? Soms lijkt het alsof de hitte uit het niets komt opzetten. Het ene moment zit je rustig, het volgende moment breekt het zweet je uit en voel je je hoofd warm worden. Ook de 59-jarige Karin kent dat gevoel maar al te goed. Met een klein ventilatortje in haar tas en een hoofd vol vragen komt ze mijn praktijk binnen. Ze wil weten wat er in haar lichaam gebeurt en vooral wat ze eraan kan doen.

Bij binnenkomst zet Karin direct met een theatraal gebaar de ventilator op tafel. “Zonder kan ik echt niet meer,” zegt ze. Met minimaal twintig opvliegers per dag voelt ze zich uitgeput en onzeker. Het begon anderhalf jaar geleden, maar sinds haar menstruatie is gestopt, is het erger geworden. We praten samen over wat opvliegers precies zijn, wat ze veroorzaakt en wat je eraan kunt doen.

Wat zijn opvliegers?

Opvliegers zijn misschien wel het bekendste verschijnsel van de overgang. Wist je dat ongeveer 80% van de vrouwen er last van krijgt? Het begint vaak met een plotselinge warmte in je borst, die omhoog kruipt naar je hals en gezicht. Je wangen worden rood, je hartslag versnelt en het zweet breekt je uit. Daarna volgt meestal een koud en klam gevoel. Een opvlieger duurt meestal maar kort, een halve minuut tot een paar minuten, maar het effect kan lang voelbaar zijn. Niet alleen lichamelijk, maar ook emotioneel. Vooral als het vaak gebeurt of op ongemakkelijke momenten.

Waarom krijg je opvliegers?

In je hersenen zit een soort thermostaat die je lichaamstemperatuur regelt. Deze wordt beïnvloed door het hormoon oestrogeen. Tijdens de overgang daalt het niveau van dit hormoon, waardoor je thermostaat gevoeliger wordt. Je hersenen, en dan vooral de hypothalamus, herkennen je temperatuur normaal in drie zones: te koud, neutraal of te warm. In de overgang versmalt die neutrale zone, waardoor je lichaam sneller denkt dat het te warm is, ook als dat niet zo is.

Karin zegt dat het bij haar totaal onvoorspelbaar is wanneer de opvliegers komen. Maar dat klopt niet helemaal. Een lage oestrogeenspiegel verhoogt je lichaamstemperatuur een beetje, zo’n 0,3°C. Daarna is er vaak een trigger nodig om een opvlieger uit te lokken. Denk aan stress, koffie, alcohol of temperatuurverschillen. Samen gaan we op zoek naar haar persoonlijke triggers.

Wat zijn triggers van opvliegers?

De belangrijkste trigger? Stress. Het stresshormoon cortisol verstoort je balans nog verder. Maar er zijn meer prikkels die invloed hebben: 

• Alcohol
• Cafeïne (koffie, cola, energiedrankjes)
• Chocolade
• Pittig of zout eten
• Bewerkte producten en suikers
• Temperatuurwisselingen
• Heftige emoties of vermoeidheid

Karin denkt even na en vertelt dan dat haar opvliegers vooral ‘s avonds en op stressvolle werkdagen erger zijn. “Soms al als ik alleen maar dénk dat het nu echt geen goed moment is,” zegt ze. En juist die gedachte kan het dan uitlokken.

Hoe reageert je lichaam op een opvlieger?

Bij een trigger verwijden je bloedvaten zich om warmte kwijt te raken. Je begint te zweten en koelt daardoor af. Zodra je lichaam merkt dat er eigenlijk niets aan de hand is, stopt de opvlieger weer. Zo ontstaat er een vicieuze cirkel: je voelt spanning of ongemak, dat veroorzaakt een opvlieger, en daarna voel je je nóg gespannener. Juist daarom is het zo belangrijk om inzicht te krijgen in je eigen patroon.

Wat kun je zelf doen tegen opvliegers?

Gelukkig kun je zélf invloed uitoefenen. Met kleine veranderingen kun je de intensiteit of frequentie van je opvliegers verminderen.

• Houd een opvliegerdagboek bij – Zo ontdek je jouw persoonlijke triggers.
• Maak bewuste keuzes – Soms is een glas wijn een opvlieger waard.
• Let op je voeding – Eet puur, vers en licht verteerbaar.
• Beweeg regelmatig – Dat helpt bij het verwerken van spanning.
• Zorg voor rustmomenten – Ademhaling, meditatie of rustige yoga maken écht verschil.
• Kleed je in laagjes – Zodat je makkelijk iets uit kunt trekken als het warm wordt.
• Slaap in een koele, rustige kamer – Want ook ‘s nachts komen opvliegers vaak voor.

Natuurlijke ondersteuning met fyto-oestrogenen

Soms zijn leefstijlaanpassingen niet genoeg. Dan kan natuurlijke ondersteuning helpen. Hop for Her Classic bevat fyto-oestrogenen uit hop, die op een natuurlijke manier bijdragen aan meer hormonale balans. Het helpt bij opvliegers, nachtzweten en hartkloppingen, en ondersteunt je bij een rustige, welverdiende nachtrust.